KAWIT, CAVITE — Inilahad ng Commission on Audit (COA) sa kanilang ulat na may kabuuang halagang P129,728,476.38 ng mga ari-ariang pag-aari ng bayan ng Kawit, Cavite ang hindi maayos na naitala at walang malinaw na tag o Property Number, na labag sa itinatadhana ng Presidential Decree No. 1445 at COA Circular No. 2020-006.

Sa ilalim ng pamumuno ni Mayor Angelo Aguinaldo, lumitaw sa pagsusuri ng COA na hindi matukoy nang buo ang katumpakan, pagiging maaasahan, at aktuwal na pag-iral ng Property, Plant, and Equipment (PPE) ng bayan na may kabuuang halaga ng P289,182,573.37 (hindi kasama ang lupa), dahil sa lump sum entries o pinagsama-samang halaga mula sa mga lumang rekord na nasira.

Isa sa mga pangunahing problema ay ang kakulangan ng Property Number para sa bawat kagamitan, na kinakailangan upang matiyak ang wastong pagkilala, pagsubaybay, at seguridad ng mga kagamitan ng gobyerno. Ayon sa COA, walang nakalagay na tag o numerong pagkakakilanlan sa mga PPE na nakasaad sa RPCPPE (Report on the Physical Count of Property, Plant and Equipment) at accounting records.

Mga Natuklasang Pagkukulang:

• Mahigit P129.7 milyon halaga ng PPE ang isinama sa isang lump sum entry na galing sa mga sirang lumang rekord.
• Walang nakatalang Property Number sa mga kagamitan, kaya’t hindi matukoy kung paano ito aktwal na na-imbentaryo ng General Services Office (GSO).

Epekto at Posibleng Konsekuwensiya: Ayon sa COA, ang kakulangan sa tamang dokumentasyon at identipikasyon ay maaaring magdulot ng:

• Panganib sa katiwalian tulad ng pagwawala o maling paggamit ng kagamitan.
• Kawalan ng pananagutan dahil walang tiyak na pagkakakilanlan sa mga gamit ng pamahalaan.
• Paglabag sa mga patakaran ng COA at batas ng pambansang pamahalaan.

Rekomendasyon ng COA: Inirekomenda ng COA na utusan ng alkalde ang Municipal Accountant at OIC ng GSO upang:

• Tukuyin nang malinaw at isa-isahin ang mga kagamitan na nasa lump sum entry.
• Magtalaga ng Property Number sa bawat ari-arian at lagyan ng tag ang mga ito para sa maayos na pagkilala at pag-audit.

Pananagutan ng Pamahalaang Lokal: Sa ganitong kalagayan, nananawagan ang COA ng mahigpit na aksyon mula sa pamahalaang lokal upang maiwasan ang anumang posibleng pagkawala ng pondo o gamit ng bayan, at upang mapanatili ang tiwala ng mamamayan sa paggamit ng kaban ng bayan.

Ang naturang ulat ay isang paalala sa kahalagahan ng tamang pamamahala sa mga ari-arian ng pamahalaan — hindi lamang upang sumunod sa batas, kundi upang tiyaking napapakinabangan ng mamamayan ang bawat pisong ginugugol mula sa kanilang buwis.